RATOWNICTWO MEDYCZNE
Dla poszkodowanych w różnego rodzaju wypadkach liczą się czas i prawidłowo udzielona pierwsza pomoc medyczna. Szybkie i prawidłowe postępowanie z rannym to większa szansa na uratowanie mu życia. Definiując pracę ratownika medycznego najczęściej myślimy nie o zawodzie, ale o misji. Misji niezwykłej, jaką jest ratowanie życia. Umiejętność szybkiego reagowania, sprawnego działania, doskonałej organizacji, a przede wszystkim troska o pacjenta - to cechy przypisane do ratownika medycznego.
Kształcenie w zakresie ratownictwa medycznego w Wyższej Szkole Medycznej koncentruje się na przygotowaniu absolwentów do wykonywania kompleksowych czynności ratunkowych bez względu na sytuację i rodzaj zdarzenia. Istotną uwagę zwraca się nie tylko na aspekt fizyczny, ale także umiejętności postępowania z poszkodowanym pacjentem i udzielenie mu wsparcia psychicznego. Do pracy ratownika medycznego absolwenci przygotowywani są od strony teoretycznej, ale także praktycznej, odbywając ćwiczenia między innymi w porcie lotniczym.
Studia w zakresie Ratownictwa medycznego prowadzone są w trybie niestacjonarnym.
Standardy kształcenia dla kierunku studiów:
Ratownictwo medyczne
obowiązujące od roku akademickiego 2019/2020
I. SPOSÓB ORGANIZACJI KSZTAŁCENIA
1.WYMAGANIA OGÓLNE
1.1. Standard ma zastosowanie do kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu ratownika medycznego, prowadzonego na studiach na kierunku ratownictwo medyczne, zwanych dalej „studiami”.
1.2. Studia są prowadzone na poziomie studiów pierwszego stopnia.
1.3. Studia trwają nie krócej niż 6 semestrów.
1.4. Liczba godzin zajęć, w tym praktyk zawodowych, nie może być mniejsza niż 3675.
1.5. Liczba punktów ECTS konieczna do ukończenia studiów nie może być mniejsza niż 180.
1.6. Kierunek ratownictwo medyczne jest przyporządkowany do dyscypliny naukowej – nauki medyczne albo dyscypliny naukowej – nauki o zdrowiu, jako dyscypliny wiodącej.
2.ZAJĘCIA I GRUPY ZAJĘĆ
2.1. Proces kształcenia jest realizowany w postaci:
1)zajęć lub grup zajęć odpowiadających poszczególnym zagadnieniom z dyscypliny naukowej, do której jest przyporządkowany kierunek studiów (np. anatomii, farmakologii, chirurgii);
2)grup zajęć zintegrowanych łączących dwa lub więcej zagadnień z dyscypliny naukowej, do której jest przyporządkowany kierunek studiów (np. choroby wewnętrzne, diagnostyka laboratoryjna i obrazowa);
3) wielodyscyplinarnych grup zajęć poświęconych określonym zagadnieniom (np. klasyfikacje i mechanizmy bólu, ocena i pomiar nasilenia bólu, leczenie bólu).
2.2. W przypadku studiów o profilu:
1) ogólnoakademickim – program studiów obejmuje zajęcia lub grupy zajęć, związane z prowadzoną w uczelni działalnością naukową w dyscyplinie naukowej, do której jest przyporządkowany kierunek studiów, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów i uwzględnia udział studentów w zajęciach przygotowujących do prowadzenia działalności naukowej lub udział w tej działalności;
2) praktycznym – program studiów obejmuje zajęcia lub grupy zajęć kształtujące umiejętności praktyczne, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze większym niż 50% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.
3. MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ
ZORGANIZOWANYCH |
|||
I PUNKTÓW ECTS |
|
|
|
|
|
|
|
Grupy zajęć, w ramach których osiąga się |
Liczba godzin |
Liczba punktów ECTS |
|
szczegółowe efekty uczenia się |
|
|
|
|
|
||
A. Nauki podstawowe |
250 |
16 |
|
|
|
|
|
B. Nauki behawioralne i społeczne |
475 |
32 |
|
|
|
|
|
C. Nauki kliniczne |
1690 |
81 |
|
|
|
|
|
D. Praktyki zawodowe |
960 |
36 |
|
|
|
|
|
Razem |
3375 |
165 |
|
|
|
|
|
3.1. Program studiów konstruuje się tak, aby możliwe było przypisanie grupom zajęć powtarzalnej wartości punktowej wyrażonej w ECTS.
3.2. Do dyspozycji uczelni pozostawia się nie mniej niż 300 godzin zajęć (15 punktów ECTS), które mogą być realizowane jako zajęcia uzupełniające efekty uczenia się w kategoriach wiedzy, umiejętności lub kompetencji społecznych, z czego 200 godzin (10 punktów ECTS) stanowią zajęcia kształtujące umiejętności praktyczne, z tym że program studiów umożliwia studentowi wybór zajęć, którym przypisano punkty ECTS w wymiarze nie mniejszym niż 5% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.
3.3. Kształtowanie umiejętności praktycznych jest realizowane w ramach zajęć w grupie zajęć C.
3.4. Program studiów umożliwia studentom uzyskanie 5 punktów ECTS za przygotowanie się do egzaminu dyplomowego
3.5. W ramach kształcenia w grupie zajęć B są prowadzone zajęcia z języka obcego w wymiarze nie mniejszym niż 120 godzin. Zajęcia te obejmują język specjalistyczny z zakresu ratownictwa medycznego. Zajęciom tym przypisuje się nie mniej niż 5 punktów ECTS.
3.6. Zajęcia z wychowania fizycznego są zajęciami obowiązkowymi na studiach stacjonarnych, prowadzonymi w wymiarze nie mniejszym niż 60 godzin. Zajęciom tym nie przypisuje się punktów ECTS.
3.7. Program studiów przewiduje – nie wcześniej niż na II roku studiów – zajęcia sprawnościowe z elementami ratownictwa specjalistycznego. Szczegółowy program tych zajęć, termin i formę ich odbywania oraz sposób weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się określa uczelnia. Zajęciom tym przypisuje się nie mniej niż 4 punkty ECTS.
3.8. Liczba punktów ECTS, jaka może być uzyskana w ramach kształcenia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie może być większa niż 10% liczby punktów ECTS koniecznej do ukończenia studiów.
4.PRAKTYKI ZAWODOWE
Rodzaj praktyk |
Zakres praktyk zawodowych |
Liczba |
Liczba |
|
zawodowych |
|
godzin |
punktów |
|
|
|
|
ECTS |
|
|
|
|
|
|
Praktyki |
Zespół ratownictwa medycznego |
168 |
6 |
|
wakacyjne |
|
|
||
Szpitalny oddział ratunkowy (SOR) |
168 |
6 |
||
|
||||
|
|
|
||
|
Oddział anestezjologii i intensywnej terapii |
164 |
6 |
|
|
|
|
|
|
Praktyki |
Oddział chirurgii |
60 |
2 |
|
śródroczne |
|
|
|
|
Oddział ortopedyczno-urazowy |
50 |
2 |
||
|
||||
|
|
|
|
|
|
Oddział chorób wewnętrznych |
50 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
SOR |
100 |
4 |
|
|
|
|
|
|
|
Oddział neurologii |
50 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
Oddział kardiologii |
50 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
Oddział pediatrii |
50 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
Zespół ratownictwa medycznego |
50 |
2 |
|
|
|
|
|
|
Razem |
|
960 |
36 |
|
|
|
|
|
Praktyki zawodowe służą osiągnięciu wybranych efektów uczenia się. Szczegółowy program praktyk, termin i formę ich odbywania oraz sposób weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się ustala uczelnia.
Standardy kształcenia dla kierunku studiów - Ratownictwo medyczne
Standardy kształcenia dla kierunku studiów:
Ratownictwo medyczne
STUDIA PIERWSZEGO STOPNIA
I. WYMAGANIA OGÓLNE
Studia pierwszego stopnia trwają nie krócej niż 6 semestrów. Liczba godzin zajęć nie powinna być mniejsza niż 3800. Liczba punktów ECTS (European Credit Transfer System) nie powinna być mniejsza niż 180.
II. KWALIFIKACJE ABSOLWENTA
Absolwent powinien posiadać wiedzę ogólną z zakresu nauk społecznych oraz wiedzę specjalistyczną i umiejętności z zakresu nauk medycznych - w szczególności medycznych czynności ratunkowych wykonywanych w stanach nagłych u dorosłych i dzieci, niezależnie od ich przyczyny.
Absolwent powinien posiadać umiejętności samodzielnego wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym:
- oceny stanu pacjenta w celu ustalenia postępowania;
- układania pacjenta w pozycji właściwej dla rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń;
- prowadzenia podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dorosłych i dzieci;
- bezprzyrządowego przywracania drożności dróg oddechowych;
- przyrządowego przywracania drożności dróg oddechowych z zastosowaniem: rurki ustno-gardłowej oraz rurki nosowo-gardłowej;
- podawania tlenu;
- wspomagania oddechu lub prowadzenia wentylacji zastępczej z użyciem: maski twarzowej, zastawki oddechowej, worka samorozprężalnego oraz respiratora transportowego;
- intubacji dotchawiczej w laryngoskopii bezpośredniej w nagłym zatrzymaniu krążenia przez usta, bez użycia środków zwiotczających oraz prowadzenia wentylacji zastępczej z użyciem zastawki i worka samorozprężalnego;
- intubacji dotchawiczej w nagłym zatrzymaniu krążenia rurką dwuświatłową;
- wykonywania konikopunkcji przy braku możliwości wykonania intubacji;
- wykonywania defibrylacji ręcznej pod kontrolą EKG; wykonywania defibrylacji automatycznej;
- wykonywania EKG;
- monitorowania czynności układu oddechowego;
- monitorowania czynności układu krwionośnego;
- wykonywania kaniulacji żył obwodowych kończyn górnych i dolnych;
- podawania leków drogą dożylną, domięśniową, podskórną, dotchawiczą i wziewną oraz doszpikową - przy użyciu igły automatycznej;
- oceny świadomości pacjenta według skali Glasgow oraz oceny szerokości źrenic i ich reakcji na światło;
- nakłucia jamy opłucnowej w odmie prężnej potwierdzonej badaniem fizykalnym;
- cewnikowania pęcherza moczowego;
- zakładania sondy żołądkowej;
- pobierania krwi żylnej i włośniczkowej do badań laboratoryjnych;
- oznaczania stężenia glukozy przy użyciu gleukometru;
- opatrywania ran;
- unieruchamiania złamań, zwichnięć i skręceń;
- unieruchamiania kręgosłupa a szczególnie odcinka szyjnego;
- odebrania porodu nagłego w warunkach pozaszpitalnych;
- segregacji medycznej w przypadku zdarzeń masowych i katastrof;
- podejmowania działań profilaktycznych w celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia oraz przygotowania pacjenta i sprawowania opieki medycznej podczas transportu.
Absolwent powinien być przygotowany do pracy:
- w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, w tym w szpitalnych oddziałach ratunkowych, zespołach ratownictwa medycznego, specjalistycznych służbach ratowniczych oraz ośrodkach nauczających;
- w Centrum Powiadamiania Ratunkowego szczebla powiatowego i regionalnego;
- w powiatowych i wojewódzkich zespołach do spraw opracowania regionalnych planów zabezpieczenia kryzysowego;
- w strukturach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego;
- w charakterze instruktora pierwszej pomocy w: szkołach, jednostkach straży pożarnej, służbach ratowniczych i zakładach pracy o dużym ryzyku wypadkowości;
- w służbach zajmujących się bezpieczeństwem i higieną pracy w zakładach przemysłowych oraz w charakterze koordynatora medycznego przy zabezpieczeniu imprez masowych.
Absolwent powinien znać język obcy na poziomie biegłości B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego Rady Europy.
Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów drugiego stopnia.
III. RAMOWE TREŚCI KSZTAŁCENIA
III.1 GRUPY TREŚCI KSZTAŁCENIA, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny |
ECTS |
|
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH |
450 |
22 |
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH |
1605 |
80 |
Razem |
2055 |
102 |
III.2 SKŁADNIKI TREŚCI KSZTAŁCENIA W GRUPACH, MINIMALNA LICZBA GODZIN ZAJĘĆ ZORGANIZOWANYCH ORAZ MINIMALNA LICZBA PUNKTÓW ECTS
godziny |
ECTS |
|
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH Treści kształcenia w zakresie: |
450 |
22 |
1. Propedeutyki prawa |
15 |
|
2. Socjologii |
15 |
|
3. Psychologii |
15 |
|
4. Biofizyki |
15 |
|
5. Biochemii |
15 |
|
6. Zdrowia publicznego |
30 |
|
7. Higieny i epidemiologii |
30 |
|
8. Anatomii |
90 |
|
9. Fizjologii |
30 |
|
10. Patofizjologii |
30 |
|
11. Biologii i mikrobiologii |
45 |
|
12. Pierwszej pomocy |
30 |
|
13. Farmakologii |
15 |
|
14. Toksykologii |
45 |
|
15. Dydaktyki |
15 |
|
16. Metodologii badań |
15 |
|
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH Treści kształcenia w zakresie: |
1605 |
80 |
1. Kwalifikowanej pierwsza pomoc |
60 |
|
2. Medycyny ratunkowej |
330 |
|
3. Medycznych czynności ratunkowych |
510 |
|
4. Metodyki nauczania pierwszej pomocy |
45 |
|
5. Medycyny katastrof |
60 |
|
6. Chorób wewnętrznych |
120 |
|
7. Chirurgii |
120 |
|
8. Pediatrii |
75 |
|
9. Neurologii |
30 |
|
10. Traumatologii narządów ruchu |
90 |
|
11. Intensywnej terapii |
75 |
|
12. Medycyny sądowej |
30 |
|
13. Psychiatrii |
30 |
|
14. Położnictwa i ginekologii |
30 |
III.3 WYSZCZEGÓLNIENIE TREŚCI KSZTAŁCENIA
A. GRUPA TREŚCI PODSTAWOWYCH
1. Kształcenie w zakresie propedeutyki prawa
Treści kształcenia: Podstawowe pojęcia prawa, źródła prawa. Elementy prawa pracy i kodeksu cywilnego. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych. Samorządy zawodowe w ochronie zdrowia. Konwencja Praw Człowieka, prawa pacjenta. Dokumentacja medyczna. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Organizacja administracji publicznej.
2. Kształcenie w zakresie socjologii
Treści kształcenia: Socjologia jako nauka o społeczeństwie. Metody badawcze stosowane w socjologii. Kultura wartości i normy społeczne. Zachowania w zdrowiu i chorobie. Socjologiczne aspekty starości i umierania. Socjologia jako instrument działań w zdrowiu publicznym. Badania socjomedyczne i ich zastosowanie w ocenie potrzeb zdrowotnych, oczekiwań pacjentów, zachowań służby zdrowia i pracy placówek opieki zdrowotnej. Typy interakcji międzyludzkich, więzi organizacyjne, sytuacje konfliktowe. Patologie społeczne, rodziny i jednostki -wpływ na stan zdrowia populacji.
3.Kształcenie w zakresie psychologii
Treści kształcenia: Teoria rozwoju psychicznego. Metody badawcze stosowane w psychologii rozwojowej. Zdrowie psychiczne, normy i czynniki wpływające na jego stan. Rola psychologii w środowisku praca - zakład opieki zdrowotnej. Funkcjonowanie człowieka chorego. Proces adaptacji do choroby. Relacje pracownik medyczny-pacjent - trudności we współpracy. Psychologiczna relacja przełożony-podwładny. Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby.
4. Kształcenie w zakresie biofizyki
Treści kształcenia: Człowiek jako układ biomechaniczny. Właściwości biomechaniczne tkanek - ich rola w biomechanice. Elementy biofizyki układu krążenia. Właściwości biofizyczne naczyń krwionośnych i krwi. Biofizyka układu oddechowego. Wpływ czynników fizycznych na żywy organizm. Metody detekcji promieniowania jądrowego. Promieniowanie rentgenowskie. Biofizyczne podstawy zmysłu słuchu. Wpływ fal mechanicznych na organizm. Cechy fizyczne dźwięków. Zjawiska towarzyszące przechodzeniu ultradźwięków przez organizm.
5. Kształcenie w zakresie biochemii
Treści kształcenia: Podział i struktura najważniejszych klas makromolekuł. Metody rozpoznawania, identyfikacji i oznaczania ilościowego substancji chemicznych. Reakcje biochemiczne: aminokwasów, lipidów, węglowodanów. Budowa i rola białek, aminokwasów, tłuszczy, cukrów i witamin. Białko jako podstawowy składnik strukturalny i czynnościowy organizmu człowieka. Przemiany związków chemicznych w organizmie. Rola enzymów i hormonów w regulacji metabolizmu człowieka. Wpływ czynników fizycznych na szybkość reakcji enzymatycznych.
6. Kształcenie w zakresie zdrowia publicznego
Treści kształcenia: Zakres zainteresowań medycyny społecznej i zdrowia publicznego. Geneza i historia medycyny społecznej i zdrowia publicznego. Definicje pojęć: ochrona zdrowia, opieka zdrowotna, kultura zdrowotna, opieka medyczna, medycyna zapobiegawcza, medycyna środowiskowa, medycyna społeczna oraz zdrowie publiczne. Medyczne i pozamedyczne uwarunkowania zdrowia. Zdrowie jako dobro społeczne i dobro indywidualne. Mierniki zdrowia. Metody rozpoznawania potrzeb zdrowotnych. Sprawy zdrowia jednostek i zbiorowości. Miejsce i zadania promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych. Informacja o zdrowiu publicznym. Edukacja i kształcenie kadr z zakresu zdrowia publicznego. Zdrowie człowieka w ujęciu holistycznym. Człowiek jako element środowiska życia na Ziemi. Środowisko naturalne człowieka. Ocena narażenia człowieka na czynniki szkodliwe. Skutki zdrowotne środowiskowych czynników ryzyka - biologicznych, psychospołecznych, chemicznych i fizycznych. Patomechanizmy działania czynników ryzyka. Skażenie środowiska naturalnego człowieka - wpływ na zdrowie.
7. Kształcenie w zakresie higieny i epidemiologii
Treści kształcenia: Rys historyczny, podstawowe definicje i zadania higieny pracy. Czynniki szkodliwe w środowisku człowieka. Normatywy higieniczne. Ocena narażenia na substancje szkodliwe w środowisku człowieka. Skutki zdrowotne wywołane działaniem szkodliwych czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych na organizm człowieka. Choroby zawodowe i choroby parazawodowe. Ochrona przed szkodliwościami zawodowymi. Definicja i rola epidemiologii w zdrowiu publicznym. Źródła danych na temat stanu zdrowia populacji. Standaryzacja bezpośrednia i pośrednia. Epidemiologiczne badania opisowe, analityczne i eksperymentalne. Opracowywanie ogniska choroby zakaźnej. Elementy protokołu badawczego w teorii i praktyce epidemiologii. Epidemiologia stanów nagłych pochodzenia wewnętrznego i urazowego. Cele i zadania nadzoru sanitarno-epidemiologicznego. System organizacyjno-prawny nadzoru. Struktura służb Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Polsce.
8. Kształcenie w zakresie anatomii
Treści kształcenia: Ogólna budowa ciała człowieka. Budowa układu: ruchu, krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowo-płciowego, nerwowego i dokrewnego. Budowa narządów zmysłów. Elementy anatomii topograficznej.
9. Kształcenie w zakresie fizjologii
Treści kształcenia: Prawidłowe czynności organizmu człowieka - funkcjonowanie układu: ruchu, krążenia, oddechowego, pokarmowego, moczowo-płciowego, nerwowego oraz dokrewnego. Fizjologia narządów zmysłów. Hemostaza. Regulacja gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Integracja oraz kontrola funkcji na różnych poziomach regulacji układu, narządu i komórki.
10. Kształcenie w zakresie patofizjologii
Treści kształcenia: Patofizjologia wstrząsu. Zaburzenia termoregulacji. Patofizjologia chorób układu krążenia i krwi. Patofizjologia chorób układu oddechowego. Patofizjologia chorób układu pokarmowego. Patofizjologia układu wydalniczego. Patofizjologia układu nerwowego. Zaburzenia endokrynologiczne. Zaburzenia układu rozrodczego kobiet i mężczyzn. Elementy neuroendokrynologii i immunologii. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej.
11. Kształcenie w zakresie biologii i mikrobiologii
Treści kształcenia: Budowa i funkcje układu odpornościowego - antygeny, mechanizmy obronne przeciwinfekcyjne, nadwrażliwość. Stany nagłe w chorobach zakaźnych. Pasożyty krwi, płynów ciała i tkanek. Pasożyty przewodu pokarmowego. Rodzaje interakcji biocenotycznych. Przystosowanie pasożytów do żywiciela. Mechanizmy patogeniczne. Wektory chorób transmisyjnych. Drobnoustroje i człowiek. Klasyfikacja i identyfikacja drobnoustrojów. Mikroflora człowieka. Chorobotwórczość drobnoustrojów. Elementy genetyki drobnoustrojów. Profilaktyka zakażeń.
12. Kształcenie w zakresie pierwszej pomocy
Treści kształcenia: Rozpoznanie stanu zagrożenia życia. Uruchamianie „łańcucha przeżycia". Resuscytacja bezprzyrządowa dorosłych. Resuscytacja bezprzyrządowa dzieci. Resuscytacja poszkodowanych w urazach. Unieruchamianie kończyn po urazie. Tamowanie krwotoku zewnętrznego.
13. Kształcenie w zakresie farmakologii
Treści kształcenia: Leki stosowane podczas resuscytacji. Sulfonamidy, antybiotyki, chemioterapeutyki. Leki przeciwbólowe narkotyczne i nienarkotyczne. Niesteroidowe leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Leki psychotropowe, uspokajające, nasenne i przeciwdrgawkowe. Leki stosowane w chorobach ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Leki stosowane w chorobach serca oraz niewydolności krążenia i naczyń obwodowych. Postępowanie farmakologiczne we wstrząsie, uczuleniu i utracie przytomności. Leki przeciwhistaminowe. Leki stosowane w schorzeniach układu oddechowego. Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego. Leki stosowane w chorobach krwi. Leki stosowane w cukrzycy. Leki a ciąża. Zatrucie lekami, alkoholem lub innymi substancjami. Problemy zależności lekowych i narkomanii. Chemioterapeutyki, leki przeciwwirusowe i stosowane w zakażeniu HIV. Interakcje lekowe. Niepożądane działanie leków.
14. Kształcenie w zakresie toksykologii
Treści kształcenia: Współczesne kierunki rozwoju toksykologii. Zakres toksykologii. Zatrucia - klasy toksyczności związków, czynniki warunkujące toksyczność, drogi wprowadzania i wydalania trucizn, mechanizmy działania toksycznego, metabolizm trucizn, objawy kliniczne zatruć, wskazania do badań toksykologicznych. Zabezpieczanie materiału do badań - sposoby poboru próbek skażeń ciekłych i gazowych, metody jakościowe i ilościowe oznaczania trucizn, dekontaminacja swoista i nieswoista. Pobieranie i zabezpieczanie materiału biologicznego do badań toksykologicznych. Toksyczne działanie preparatów i artykułów gospodarstwa domowego oraz kosmetyków. Zanieczyszczenia środowiska związkami chemicznymi pochodzenia przemysłowego. Skażenia wody, gleby i atmosfery. Substancje toksyczne pochodzenia roślinnego.
15. Kształcenie w zakresie dydaktyki
Treści kształcenia: Dydaktyka ogólna i szczegółowa - podstawowe pojęcia, etymologia, przedmiot i zadania. Metody badań dydaktycznych. Systemy dydaktyczne. Proces kształcenia - cele, treści i zakres kształcenia ogólnego. Pedagogiczne teorie doboru treści kształcenia. Plany i programy nauczania. Modele kształcenia. Ogniwa procesu nauczania. Zasady nauczania. Metody nauczania. Formy organizacyjne. Środki kształcenia. Planowanie pracy dydaktycznej. Składniki procesu kształcenia. Dydaktyczne problemy współczesności - niepowodzenia szkolne, nauczanie programowe.
16. Kształcenie w zakresie metodologii badań
Treści kształcenia: Rola dedukcji i indukcji w poznaniu. Organizacja badań medycznych. Efekt placebo. Medycyna oparta na faktach. Badania kontrolowane - rola we współczesnym poznaniu i w badaniach klinicznych. Medycyna alternatywna.
B. GRUPA TREŚCI KIERUNKOWYCH
1. Kształcenie w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy
Treści kształcenia: Rozpoznanie stanów zagrożenia zdrowia lub życia człowieka. Ocena podstawowych funkcji życiowych człowieka w stanie zagrożenia. Przywrócenie, podtrzymanie i stabilizacja podstawowych funkcji - w tym czynności układu oddechowego i krążenia. Zabezpieczenie i stabilizacja różnych obszarów ciała uszkodzonych w wyniku działania czynników zewnętrznych. Podejmowanie kwalifikowanych działań ratunkowych w szczególnych rodzajach zagrożeń środowiskowych. Organizacja i przeprowadzanie kwalifikowanego i bezpiecznego transportu osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia.
2. Kształcenie w zakresie medycyny ratunkowej
Treści kształcenia: Historia medycyny ratunkowej. Organizacja struktur zintegrowanego ratownictwa medycznego w Polsce. Światowe systemy i standardy funkcjonowania służb ratownictwa medycznego. Stany nagłe pochodzenia wewnętrznego. Stany nagłe pochodzenia urazowego. Organizacja i funkcjonowanie Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Organizacja działań ratunkowych podczas zdarzeń masowych. Segregacja dorosłych i dzieci. Organizacja ratownictwa medycznego w strefie zagrożenia w wypadkach drogowych, kolejowych, budowlanych, morskich, ekologicznych i lotniczych. Zasady współdziałania i koordynacji służb ratowniczych na miejscu wypadku. Zabezpieczenie imprez masowych. Bioterroryzm. Zagrożenia środowiskowe. Leczenie hiperbaryczne.
3. Kształcenie w zakresie medycznych czynności ratunkowych
Treści kształcenia: Rozpoznanie stanu zagrożenia życia. Algorytmy resuscytacji u osób dorosłych i dzieci. Bezprzyrządowe i przyrządowe czynności ratunkowe. Farmakoterapia podczas resusucytacji - drogi podawania leków, dostęp do naczyń. Zasady transportu osób w stanie zagrożenia życia. Medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia pochodzenia wewnętrznego. Medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia pochodzenia zewnętrznego. Obrażenia u dzieci i osób w podeszłym wieku. Medyczne czynności ratunkowe w zagrożeniach środowiskowych. Medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia u kobiet w ciąży. Medyczne czynności ratunkowe w okulistyce i laryngologii.
4. Kształcenie w zakresie metodyki nauczania pierwszej pomocy
Treści kształcenia: Pierwsza pomoc - zakres czynności: rozpoznanie zagrożenia, wstępne zabezpieczenie poszkodowanego i miejsca zdarzenia, nadanie sygnału „Na ratunek", podstawowe czynności resuscytacyjne dorosłych i dzieci, podstawowe czynności ratunkowe w różnych rodzajach zagrożeń, powtarzanie oceny i zabezpieczenia poszkodowanego. Opracowanie programu kursu, podział materiału kursu. Opracowanie celów realizacji tematów kursu w zakresie wiedzy, umiejętności i motywacji. Metodyka prowadzenia zajęć. Techniczne środki kształcenia. Ocena skuteczności nauczania. Metodyka egzaminu. Baza dydaktyczna i wymagania sprzętowe.
5. Kształcenie w zakresie medycyny katastrof
Treści kształcenia: Zasady organizacji, kierowania i prowadzenia akcji ratunkowej podczas wypadków masowych i katastrof. Procedury medyczne obowiązujące podczas zdarzeń masowych. Problemy kliniczne i psychologiczne człowieka w warunkach ekstremalnych. Akty prawne dotyczące prowadzenia akcji ratunkowej. Zasady etyczne towarzyszące akcjom ratunkowym. Rodzaje katastrof. Charakterystyka i specyfika działań ratowniczych.
6. Kształcenie w zakresie chorób wewnętrznych
Treści kształcenia: Wywiad i badanie fizykalne chorego. Nagłe zatrzymanie krążenia. Elektrokardiograficzne rozpoznawanie chorób serca. Ostra niewydolność oddechowa i ostra niewydolność krążenia - przyczyny, patogeneza, objawy, rozpoznanie na miejscu zdarzenia, postępowanie ratunkowe. Elementy procedur specjalistycznych w stanach nagłych pochodzenia wewnętrznego. Wstrząs. Śpiączki metaboliczne. Ostra niewydolność nerek. Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej i gospodarki wodno-elektrolitowej jako stan zagrożenia życia. Stany zagrożenia życia w chorobach nowotworowych. Stany nagłe w hematologii. Stany nagłe w endokrynologii. Leki stosowane w stanach nagłych pochodzenia wewnętrznego. Podstawowe składniki pokarmowe. Ocena stanu odżywienia i sposobów odżywiania. Żywienie ludzi w różnych okresach życia. Zasady prawidłowego żywienia.
7. Kształcenie w zakresie podstaw chirurgii
Treści kształcenia: Wywiad z chorym i świadkami zdarzenia. Badanie fizykalne chorego. Prowadzenie dokumentacji medycznej. Organizacja bloku operacyjnego. Instrumentarium chirurgiczne. Aseptyka i antyseptyka. Diagnostyka różnicowa schorzeń chirurgicznych. Nowoczesne metody diagnostyczne w ostrych schorzeniach jamy brzusznej. Zapalenie otrzewnej - rodzaje, przyczyny, patogeneza, objawy, ogólne zasady leczenia. Krwotok zewnętrzny i wewnętrzny. Rana - rodzaje, zaopatrzenie, profilaktyka tężca. Desmurgia. Przepuklina - rodzaje, powikłania. Niedrożność mechaniczna jelit. Nowotwory układu pokarmowego. Choroby nienowotworowe układu pokarmowego. Ciała obce przewodu pokarmowego. Choroba zakrzepowo-zatorowa. Zator tętnicy płucnej. Profilaktyka choroby zakrzepowo-zatorowej. Schorzenia chirurgiczne tarczycy, przytarczyc i nadnerczy. Stany nagłe w urologii. Stany nagłe w neurochirurgii. Obrażenia narządów jamy brzusznej. Obrażenia klatki piersiowej - mechanizmy, rodzaje, objawy, wskazania do leczenia w oddziale torakochirurgicznym. Obrażenia czaszkowo-mózgowe - mechanizm, rodzaje, objawy, wskazania do leczenia neurochirurgicznego. Obrażenia narządów miednicy mniejszej. Ocena ciężkości urazu. Zator tętnic obwodowych. Tętniak aorty. Odmienności leczenia chirurgicznego u dzieci w stanach nagłych.
8. Kształcenie w zakresie pediatrii
Treści kształcenia: Wywiad pediatryczny. Badanie fizykalne. Postępowanie z dzieckiem w stanie zagrożenia życia - stabilizacja stanu pacjenta, przygotowanie i transport dziecka w stanie zagrożenia życia. Zaburzenia świadomości. Wstrząs u dzieci. Ostra niewydolność oddechowa. Skazy krwotoczne. Neuroinfekcje. Stany drgawkowe u dzieci. Ostre biegunki i stany odwodnienia. Choroby metaboliczne u dzieci. Posocznica. Podstawy farmakoterapii w resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dzieci. Zespół maltretowanego dziecka.
9. Kształcenie w zakresie neurologii
Treści kształcenia: Badanie neurologiczne. Charakterystyka najczęstszych zespołów neurologicznych. Objawy oponowe. Krótkotrwałe, napadowe zaburzenia świadomości. Obrzęk mózgu. Nagłe zaburzenia krążenia mózgowego. Stany drgawkowe. Neuroinfekcje. Ostre reakcje stresowe - najczęstsze przyczyny zaburzeń, zachowania w następstwie czynników stresowych. Czynnościowe zespoły neurologiczne. Leki stosowane w stanach nagłych w neurologii.
10. Kształcenie w zakresie traumatologii narządów ruchu
Treści kształcenia: Badanie chorego po urazie narządu ruchu. Ogólna symptomatologia obrażeń układu ruchu. Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego. Obrażenia kończyny górnej. Obrażenia miednicy. Obrażenia kończyny dolnej. Zasady unieruchamiania kończyn. Postępowanie w amputacji urazowej, zasady konserwowania amputowanych części kończyny. Postępowanie z chorym po urazie narządu ruchu - przygotowanie do transportu i transport. Elementy leczenia specjalistycznego obrażeń narządów ruchu.
11. Kształcenie w zakresie intensywnej terapii
Treści kształcenia: Wywiad anestezjologiczny i badanie chorego. Nadzór nad chorym wymagającym intensywnej terapii. Najczęstsze schorzenia leczone na oddziale intensywnej terapii. Monitorowanie funkcji życiowych. Wentylacja mechaniczna. Kaniulacja naczyń krwionośnych. Znieczulenie miejscowe i przewodowe - techniki, stosowane leki. Leczenie bólu. Żywienie w intensywnej terapii. Profilaktyka zakażeń w oddziale intensywnej terapii.
12. Kształcenie w zakresie medycyny sądowej
Treści kształcenia: Rodzaje śmierci i jej stwierdzenie. Stwierdzenie przyczyny śmierci. Traumatologia sądowo-lekarska. Rola medycyny sądowej w badaniu przyczyn i skutków wypadków drogowych. Sądowo-lekarskie badanie ofiar wypadków drogowych. Zabezpieczenie materiału dowodowego na miejscu zdarzenia. Zabezpieczenie materiału biologicznego do badań toksykologicznych.
13. Kształcenie w zakresie psychiatrii
Treści kształcenia: Chory psychiatrycznie - specyfika postępowania. Najczęstsze choroby psychiczne - objawy, rozpoznawanie, postępowanie. Zagrożenia życia w psychiatrii. Aspekty prawne związane z leczeniem chorych psychiatrycznie.
14. Kształcenie w zakresie położnictwa i ginekologii
Treści kształcenia: Fizjologia i patofizjologia ciąży. Poród prawidłowy i powikłany - postępowanie. Najczęstsze przyczyny zagrożenia życia matki i płodu - rozpoznanie, postępowanie. Poród uliczny. Zarys chorób ginekologicznych. Stany zagrożenia życia w ginekologii - objawy, rozpoznanie, leczenie. Przestępstwa na tle seksualnym - postępowanie.
V. PRAKTYKI ZAWODOWE
Praktyki powinny trwać nie krócej niż 10 tygodni. Ich celem powinno być doskonalenie zdobytej wiedzy oraz umiejętności praktycznego jej wykorzystania. Praktyki powinny umożliwiać zdobycie podstawowego doświadczenia zawodowego niezbędnego w pracy ratownika medycznego.
Rodzaj praktyki |
Zakres praktyki |
tygodnie/godziny |
Praktyka szpitalna - Oddział Ratunkowy |
poznanie zasad funkcjonowania i prowadzenia dokumentacji medycznej w Stacji Pogotowia Ratunkowego: poznanie sprzętu ratowniczego oraz leków będących na wyposażeniu ambulansów; udział w wyjazdach interwencyjnych ambulansów; udział w czynnościach ratunkowych u chorych w stanach nagłych; poznanie zasad funkcjonowania ambulatorium chirurgicznego; udział w podstawowych zabiegach medycznych wykonywanych w ambulatorium chirurgicznym; poznanie zasad pracy dyspozytora medycznego |
4/160 |
Praktyka w Stacji Pogotowia Ratunkowego |
poznanie zasad funkcjonowania i prowadzenia dokumentacji medycznej w Stacji Pogotowia Ratunkowego; poznanie sprzętu ratowniczego oraz leków będących na wyposażeniu ambulansów; udział w wyjazdach interwencyjnych ambulansów; udział w czynnościach ratunkowych u chorych w stanach nagłych; poznanie zasad funkcjonowania ambulatorium chirurgicznego; udział w podstawowych zabiegach medycznych wykonywanych w ambulatorium chirurgicznym; poznanie zasad pracy dyspozytora medycznego |
2/80 |
Praktyka w jednostce terenowej Państwowej Straży Pożarnej (PSP) |
poznanie organizacji i funkcjonowania Jednostki |
2/80 |
Obóz sprawnościowy |
opanowanie sprawności w zakresie ratownictwa wodnego, górskiego i wysokościowego poprzez poznanie: (1) ratownictwa wodnego, górskiego i wysokościowego, (2) sportów wodnych (wioślarstwa, kajakarstwa, żeglarstwa), (3) gier zespołowych (piłki nożnej, siatkówki), (4) biegów terenowych, (5) sportów zimowych (narciarstwa) oraz (6) wspinaczki |
2/80 |
Zasady i formę odbywania praktyk ustala jednostka uczelni prowadząca kształcenie.
V. INNE WYMAGANIA
- Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu wychowania fizycznego - w wymiarze 60 godzin, którym można przypisać do 2 punktów ECTS; języków obcych - w wymiarze 120 godzin, którym należy przypisać 5 punktów ECTS; technologii informacyjnej - w wymiarze 30 godzin, którym należy przypisać 2 punkty ECTS. Treści kształcenia w zakresie technologii informacyjnej: podstawy technik informatycznych, przetwarzanie tekstów, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, grafika menedżerska i/lub prezentacyjna, usługi w sieciach informatycznych, pozyskiwanie i przetwarzanie informacji - powinny stanowić co najmniej odpowiednio dobrany podzbiór informacji zawartych w modułach wymaganych do uzyskania Europejskiego Certyfikatu Umiejętności Komputerowych (ECDL - European Computer Driving Licence).
- Programy nauczania powinny zawierać treści humanistyczne w wymiarze nie mniejszym niż 60 godzin, którym należy przypisać nie mniej niż 3 punkty ECTS.
- Programy nauczania powinny przewidywać zajęcia z zakresu ochrony własności intelektualnej, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii.
- Programy nauczania powinny obejmować treści z obszaru: ekonomii, organizacji i zarządzania, demografii, biostatyki, promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej, polityki społecznej i zdrowotnej oraz międzynarodowych aspektów zdrowia publicznego.
SYLWETKA ABSOLWENTA
W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć:
-
korzystać z wiedzy z zakresu nauk medycznych i humanistycznych podczas wykonywania zadań zawodowych;
-
rozpoznawać stany nagłe, określać rodzaje i stopnie zagrożeń cywilizacyjno-środowiskowych w ujęciu globalnym, krajowym i lokalnym;
-
określać stopnie występującego zagrożenia dla życia lub zdrowia w przypadku awarii, katastrofy lub wypadku;
-
zabezpieczać osoby znajdujące się w miejscu awarii, katastrofy, wypadku i przeciwdziałać zwiększaniu liczby ofiar;
-
zapewniać opiekę medyczną ekipom ratowniczym podczas akcji ratowniczych, prognozować zachowania osób objętych zagrożeniem, zapobiegać wystąpieniu paniki;
-
posługiwać się medycznymi skalami oceny stanu ogólnego i ciężkości urazów oraz dokonywać ratowniczej oceny stanu ofiar awarii, katastrofy lub wypadku;
-
ustalać kolejność udzielania poszkodowanym ratowniczych świadczeń zdrowotnych i ewakuacji, w zależności od ich stanu ogólnego, rodzaju i stopnia odniesionych obrażeń oraz warunków w miejscu zdarzenia;
-
współuczestniczyć w organizacji ewakuacji ludzi z zagrożonego rejonu;
-
wykonywać medyczne czynności ratunkowe w miejscu i w warunkach katastrof, awarii i wypadków;
-
rozpoznawać stan utraty przytomności, oceniać jej stopnie, zabezpieczać funkcje życiowe osoby nieprzytomnej metodami bezprzyrządowymi oraz z użyciem sprzętu specjalistycznego;
-
prowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową bezprzyrządową oraz z użyciem sprzętu specjalistycznego i leków stosowanych w ratownictwie medycznym;
-
objaśniać działanie stosowanych w ratownictwie medycznym leków oraz reakcje somatyczne po ich podaniu;
-
udzielać, z zachowaniem procedur medycznych, świadczeń zdrowotnych osobom w stanach nagłych, w szczególności w miejscach publicznych;
-
pełnić ratowniczy nadzór medyczny nad poszkodowanymi i chorymi w miejscu zdarzenia i w czasie transportu;
-
wykonywać medyczne czynności ratunkowe w ramach państwowych i niepaństwowych systemów ratowniczych;
-
organizować i szkolić zakładowe służby ratownictwa medycznego;
-
popularyzować wiedzę ratowniczą we wszystkich środowiskach;
-
współdziałać w procesie edukacji z zakresu udzielania pierwszej pomocy, realizowanym w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Absolwent powinien prowadzić kursy, szkolenia i pokazy z zakresu udzielania pierwszej pomocy; utrzymywać w pełnej gotowości stacjonarne i mobilne punkty ratownicze; komunikować się z chorym i poszkodowanym; współpracować z lekarzem, pielęgniarką i pozostałym personelem medycznym w zakresie medycznych czynności ratunkowych.
Absolwent powinien być przygotowany do podjęcia studiów II stopnia
Podstawy prawne działań Ratownika medycznego oraz kształcenia w zakresie Ratownictwa Medycznego:
- Ustawa o państwowym ratownictwie medycznym z dnia 8 września 2006 roku
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie algorytmu podziału środków na finansowanie zadań zespołów ratownictwa medycznego pomiędzy poszczególne województwa
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie szpitalnego oddziału ratunkowego
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie doskonalenia zawodowego dyspozytorów medycznych
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie ramowych procedur przyjmowania wezwań przez dyspozytora medycznego i dysponowania zespołami ratownictwa medycznego
- Rozporzadzenie Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowego zakresu medycznych czynności ratunkowych, które mogą być podejmowane przez ratownika medycznego
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie doskonalenia zawodowego ratowników medycznych
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie kursu w zakresie kwalifikowanej pierwszej pomocy